Tùng Mộc

Văn Hóa Việt Đức: Theo báo chí đã nói. “Lan đột biến gen” được phổ biến ở Hà Tĩnh. Thế nhưng, Hà Tĩnh là vùng đất khí hậu nắng, nóng, chỉ có mấy tháng mùa đông. Đặc biệt vào mùa hè có gió nóng từ bên Lào từ 36 đến 40 độ. Nên người trồng lan ở đây “kể khổ” việc chăm sóc cho cây lan được sống rất khó khăn là đúng rồi. Khí hậu như vậy, nên cây lan chỉ lưa thưa vài bông. 

Người chăm sóc lan chuyên nghiệp còn khó khăn đến cỡ vậy thì người “chơi” lan bỏ tiền hàng chục tỷ  ra mua cây con loe ngoe như cọng rau húng ngổ liệu có kinh nghiệm chăm sóc cho cây lan đó có sống nổi để ra hoa ?

Loại “lan đột biến gen” giá hàng chục tỷ đồng đó được tính ra từ cơ sở thực tế nào. Khi mà không minh chứng thông số kỹ thuật lai ghép, không cụ thể phương tiện khoa học? Trên hình ảnh của chủ vườn chỉ là sàn để các chậu lan đơn giản của người kinh doanh nghèo. Cây lan chỉ có 1 bông hoặc chỉ có vài bông hoa. 

Lan rừng "đột biến gen" thân lan chỉ vài bông

Vậy giá trị trí tuệ ở đâu để định giá loại lan có giá hàng chục tỷ đồng?

“Lan đột biến gen” thực ra là lan rừng ở các vùng miền núi. Nhiều tỉnh như Bình Thuận, Lâm Đồng, Vĩnh Phúc, Hòa Bình, Mộc Châu, Cao Bằng v v… Ở miền bắc gọi là lan Phi điệp, ở miền nam gọi là Giả hạc. Loại lan này được người dân khai thác ở trong rừng về để lai tạo và chăm sóc, sinh trưởng thành những giò lan cảnh rực rỡ.

Lan Trúc Phật Bà hoa nở rộ đổ xuống như đuôi chim công

Lan Trúc Phật Bà sắc lộng lẫy (ảnh Rau xanh)  

Tại Cao Bằng, từ lâu đã có  lan Phi điệp sắc trắng phau, môi màu tím cẩm. Mỗi cây ra hoa thành chùm, có cậy hoa nở rộ thành chuỗi đổ xuống như đuôi công đẹp lộng lẫy. Khi các cây Phi điệp này khai thác từ rừng về. thời điểm năm 2019 được bán thành ký với giá 150. 000 đồng. 

Lan phi điệp ở miền xuôi được các chủ vườn coi là “lan khó tính”. Lan rừng mà lôi về các vùng nắng nóng ở miền trung miền bắc thì trở thành là… “khó tính” không sai. Chứ không phải do giống lan quý hiếm nên phải chăm sóc… đặc biệt. Nên cũng có giá “đặc biệt” bán cho những người “đặc biệt”.

Những nhà báo chỉ là người đi tìm hiểu “lan đột biến gen” giá hàng chục tỷ cũng chỉ thông qua chủ vườn nói ra. rằng “đây là lan quý hiếm, sở dĩ nó đắt vì… đẹp”.

Vậy quan niệm lan “đẹp” như thế nào? Quan niệm biết chơi lan là thế nào? Vì giá nó đắt thì “đẹp” ?! Vì người có tiền kiểu “vén tay áo xô đốt nhà táng giấy” là biết chơi lan?! Còn lan Phi điệp Cao Bằng y chang cái gọi là “lan đột biến gen” giá hàng chục tỷ nhưng lan Cao Bằng hình hài sắc diện lộng lẫy hơn “lan đột biến gen” thì người dân Cao Bằng bán chỉ giá cao nhất cũng vài trăm ngàn đồng.

Lan Phi điệp tỉnh Cao Bằng nở rộ đầy sức sống

Loại lan Phi điệp này được trang web “Hoa đẹp VN” gọi là Dendro, “có nhiều màu sắc đa dạng được trồng phổ biến ở Việt Nam và cách chăm sóc đơn giản, không quá cầu kỳ so bất cứ loại lan nào”.  

Dendro màu vàng rực rỡ (ảnh: Hoa đẹp VN)

Dendro màu tím nhạt nở chuỗi dài như suối hoa 

(ảnh Hoa đẹp VN)

Phi điệp tỉnh Hòa Bình

Ảnh: Vườn Lan

Qua hình ảnh truyền thông mạng, tiền tỷ bán “lan đột biến gen” chất thành đống trên bàn trong nhà chủ vườn lan. Thế nhưng, đây là tiền giả hay là tiền ngân hàng? Không loại trừ là tiền âm phủ. Nếu là người mua – bán chuyên nghiệp không ai giao dịch tiền mặt lớn như vậy. Chẳng lẽ khi giao – nhận tiền cả 2 bên không cần kiểm tra? Nhìn đống tiền “nguyên đai, nguyên kiện” rõ ràng chưa kiểm tra. Chưa nói đến an toàn về an ninh cho người giao và người nhận tiền. (Có người rút vài chục triệu đồng để trong cái ví nhỏ thôi, vừa rời khỏi ngân hàng đã bị cướp). Mua bán tiền mặt hàng chục tỷ tiền giấy chất thành núi khoe hình ảnh trên mạng khiến người đời không khỏi đặt ra những câu hỏi từ kiểu thanh toán tiền mặt không bình thường này.

Tại Đức, ngày 09. 7. 2020, tôi mới mua 1 cây lan Hồ điệp nhiều bông to và nụ, màu hồng, mắt hoa màu trắng, tâm hoa nổi rõ tia hình cánh bướm màu tím cẩm, giá 4,80 Euro (nếu tính tròn 5 Euro quy ra tiền Viện Nam là 125.000 đồng).  

Lan Hồ điệp giá 4,80 Euro trong siêu thị Kaufland tại Đức

Giữa khi cuộc sống ở những góc khuất vẫn còn những gia đình, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, mái nhà lợp lá nhìn thấy ông trời qua nhiều lỗ thủng, mưa không có chỗ khô để nằm, trẻ em không được đi học, nước không đủ dùng, điện không đủ sáng. Thì, vẫn có người bỏ ra hàng chục tỷ đồng để rước cọng lan con về (không biết có ra hoa không) quả là người đó đã nhắm mắt hợm đời chơi ngông. Đúng là chuyện đời cười ra nước mắt chua cay mặn chát.